Als hulpmiddel bij aardbevingen is in Japan een mobiel mini Fab Lab ontwikkeld. Het werkt op zonne-energie. Het mobiele mini fab lab past in een stevige koffer op wieltjes, weegt nog geen 20 kg en kost compleet met inhoud een kleine USD 2000.*)
Foto – de opengeklapte koffer met daarin het mobiele mini fab lab, op de achtergrond de uitgerolde “powerfilm”; de zwarte tas links is voor de laptop (niet inbegrepen)
Mobile Fab Labs bestonden al enkele jaren; ze worden vooral gebruikt voor bezoek aan scholen of bij evenementen. Mini Fab Labs zijn ook niet nieuw. Ze worden opgezet door “grassroots initiatives” met weinig budget of zelfs door particulieren, in de spreekwoordelijke garage. Mini fab labs bestaan uit kleine en goedkope versies van een aantal digitale productiemachines die je normaal in een Fab Lab aantreft. Hiroaki Umezawa en Hiroya Tanaka, student resp. begeleider aan de Keio Universiteit van Japan hebben beide fab lab concepten gecombineerd en een mobiel mini fab lab ontwikkeld. Het is vooral bedoeld om na aardbevingen in het rampgebied snel over flexibele productie-capaciteit te kunnen beschikken. Omdat in die situaties vaak ook de elektriciteit uitvalt, bevat de kit een “powerfilm”, dat is een uitrolbare kunsstof “loper” van ongeveer 2m lengte die vol zonnecellen zit. In zonlicht kan deze genoeg elektrische energie opwekken om laptop en machines te laten werken.
Op bovenstaande foto is bovenaan de uitgerolde zwarte powerfilm te zien. Naast de koffer staat rechts een groen bureaulampje met eigen zonnecellen. In het rechter deel van de koffer bevindt zich een iModela 3D milling machine, een Craft Robo snijplotter en ruimte voor de opgerolde powerfilm. In het linker deel zitten kleine gereedschappen, een 3D scanner, een elektronica-set en verbruiksmateriaal.
Het Fab Lab in Kamakura (Japan) gaat het prototype van het mobiel mini fab lab uitvoerig documenteren. Die documentatie komt vrij beschikbaar. Iedereen die dat wil kan daarmee aan de slag. Dat biedt ook interessante mogelijkheden voor Suriname: gemakkelijk te transporteren (korjaal!), los van lichtnet (binnenland!).
*) Dit artikel verscheen eerder in de ECOIS-Nieuwsbrief van september 2012; auteur: Pieter van der Hijden m.m.v. Marco Ligtvoet en Lucenda Plet. Ecois staat voor Expertisecentrum Onderwijs & ICT Suriname, www.ecoisonline.org.